Regelmatig komen onze technici in de stook- of opstellingsruimten bij klanten. Helaas zijn deze technische ruimten lang niet allemaal voorzien van een CO-detectie welke in geval van een overschrijding van de CO-grenswaarde een alarm geeft en eventueel de opgestelde stookinstallaties direct uitschakelt. 

Hierdoor is er altijd een bepaald risico aanwezig van overschrijding van de grenswaarde CO met mogelijke CO-vergiftiging tot gevolg.  

Verschil stookruimte en opstellingsruimte 

De begrippen stookruimte en opstellingsruimte volgen uit NEN 3028. Deze norm stelt dat er pas sprake is van een stookruimtes als de totale nominale belasting op bovenwaarde (Hs) van de aanwezige verbrandingstoestellen groter is dan 130 kW. Omgerekend komt dat neer op een nominaal thermisch ingangsvermogen (Hi) van 120 kW. Alles wat dus <120kW(Hi) is, individueel of bij elkaar opgeteld, staat dus in een opstellingsruimte. 

Voor opstellingsruimte gelden minder strenge eisen qua toegankelijkheid, ventilatie en brandwerendheid. Echter in beide ruimtes vindt verbranding van aardgas plaats en kan onder bepaalde situaties CO in de ruimte komen.  

CO-vergiftiging is een belangrijke oorzaak van dodelijke vergiftiging! CO is een geurloos en kleurloos gas dat ontstaat bij onvolledige verbranding van gas (aardgas en butaan- of propaangas), kolen, stookolie, petroleum, benzine of hout. In een gebouw vormen verwarmingstoestellen en installaties voor de productie van warm water mogelijke bronnen van CO. 

Bij blootstelling aan heel hoge concentraties CO kan onmiddellijke ademhalingsstilstand optreden. Bij een minder ernstige blootstelling vertoont het slachtoffer eerst tekenen van  misselijkheid, duizeligheid en hoofdpijn. In dit stadium zou men kunnen denken aan een voedselvergiftiging of een opkomende griep. Het slachtoffer voelt zich zwak en is snel kortademig bij matige inspanningen. Het kan zijn dat het slachtoffer verward overkomt. Hij kan het bewustzijn verliezen en indien er geen hulp komt, zal het slachtoffer in coma vallen. 

Een CO-vergiftiging kan als restletsel neurologische problemen veroorzaken, zelfs enige tijd na het ongeval. Snel irriteerbaar, geheugenstoornissen en abnormale bewegingen kunnen het gevolg zijn. Deze problemen zijn vaak, maar niet altijd, omkeerbaar. 

In onderstaande tabel is aangegeven welke symptomen bij een bepaalde concentratie aan CO in de lucht zullen optreden. Hierbij valt op dat een klein percentage CO al gevolgen kan hebben! 

Om onze technici maar ook anderen die mogelijk een stook- of opstellingsruimte moeten betreden te beschermen, is naast goed onderhoud van de installatie, een vaste CO-detectie altijd de beste oplossing. Dat moet dan ook het advies zijn naar onze klanten.  

Omdat deze vaste CO detectie in veel ruimtes ontbreekt moet men uitgerust zijn met een individuele CO melder. ​​​​​​​

Binnen Unica is gekozen voor één standaard type CO-melder: de ToxiRAE 3.  ​​​​​​​

De maatregelen en waar je op moet letten als we een stook- of opstellingsruimte betreedt: 

• Zorg dat je een CO melder bij je draagt en dat je deze voor je hem gaat gebruiken checkt op juist functioneren;

• Kijk of het rookgasafvoer systeem nog intact is en of er geen grote lekkages of losgeschoten verbindingen zijn;

• Mocht de deur van de ruimte naar binnen draaien, zet deze dan open om bij paniek te kunnen vluchten;

• Controleer of er ventilatie aanwezig is;

• Open zo mogelijk de buitendeur van de ruimte voor extra buitenluchtventilatie;

• Controleer of de ventilatie openingen schoon en open zijn; 

• Check welke vluchtweg mogelijk is en of er eventueel een 2e vluchtweg aanwezig is; 

• Check of er een brandblusser aanwezig is; 

• Zorg voor voldoende verlichting. 

• Check of er voldoende plek is voor je werkzaamheden; 

• Zorg voor orde en netheid, denk bijvoorbeeld aan struikelgevaar! 

• Ruim na je werkzaamheden je eigen spullen en afkomende materialen of in de ruimte aanwezige rommel op (en ook wat je collega per ongeluk is vergeten); 

• Voer alle spullen welke niet thuishoren in een stook- of opstellingsruimte af; 

• Vul schakelkasten ook niet met zogenaamde reserve onderdelen en onnodig papier; 

Ga met elkaar in gesprek over het volgende:

1. Heb je inderdaad de beschikking over de individuele CO meter?
2. Gebruik je deze ook structureel tijdens betreden van een stook- of opstellingsruimte?

En als het toch fout gaat: 

• Voorkom dat je zelf bevangen raakt: ga nooit zomaar binnen in een ruimte waar een bewusteloos slachtoffer ligt. Bel in dat geval onmiddellijk de hulpdiensten; 

• Ventileer de ruimte; (als je dit kan doen zonder risico voor de eigen veiligheid); 

• Bel 112 en de lokale hulpdienst BHV en/of EHBO en vermeld dat het vermoedelijk om een CO-vergiftiging gaat. Vertel er ook zeker bij of het slachtoffer al dan niet bewusteloos is;. 

• Schakel de toestellen die vermoedelijk de oorzaak zijn, indien mogelijk, uit; 

• Evacueer het slachtoffer uit de ruimte; 

• Begin reanimatie indien het slachtoffer niet meer ademt; 

• De verdere behandeling bestaat uit het toedienen van zuurstof.